Het Circumplex Model of Personality (CMP) komt in overgrote mate overeen met het Neurogram. Hier is het CMP:
Wanneer je het CMP vergelijkt met het Neurogram teken, dan hebben beide 8 hoofdgroepen:
Deze acht hoofdgroepen komen goed met elkaar overeen, zoals je in de onderstaande tabel ziet staan:
| Circumplex Model of Personality | “Trait” sets | Alternative Circumplex model of Cybernetic Big Five Theory | “Trait” sets |
| Alpha-plus | A+, C+ | Agreeableness | A+, C+ |
| Gamma-plus | E+,O+ A+, C+ | Conscientiousness | E+,O+ A+, C+ |
| Beta-plus | E+,O+ | Openness for experience | E+,O+ |
| Delta-minus | E+,O+ A-, C- | Extraversion | E+,O+ A-, C+ |
| Alpha-minus | A-, C- | Antagonistic | A-, C- |
| Gamma-minus | E-, O-, A-, C- | Detached | E-, O-, A-, C- |
| Beta-minus | E-, O- | Openness for reasoning | E-, O- |
| Delta-plus | E-, O-, A+, C+ | Disinhibition | E-, O-, A+, C- |
Voor de duidelijkheid: A staat voor Agreeableness, C staat voor Conscientiousness, E staat voor Extraversion en O staat voor Openness For Experience. De + en – staan voor of je in die groep er veel of weinig van doet. Zoals je kan zien, is alles hetzelfde behalve in de Delta-plus en Delta-min groep. Naar mijn visie wordt daar een vergissing gemaakt door impulsiviteit te veel te koppelen aan Extraversion. Het Neurogram model gaat ervan uit dat de Delta-plus groep juist minder consciëntieus gedrag vertoont en de Delta-minus groep juist meer. Voor de rest zijn onze bevindingen precies hetzelfde.
Het leuke aan het CMP is echter dat er empirisch onderzoek naar is gedaan. Bij 1045 mensen is dit gecheckt en bleken de correlaties te liggen zoals aangegeven in CMP. Hier zijn wel enkele kanttekeningen te zetten:
- De correlaties zijn relatief laag. Zo is de correlatie van Conscientiousness in Delta-plus en Delta-minus 47%. Normaal gesproken vind ik correlaties pas sterk vanaf 80%, omdat wanneer je met entropie de hoeveelheid informatie meet die in correlatie schuilgaat, dan heeft een correlatie van 50% slechts 0.21 bit informatie. Dat is dus minder informatie die in ja/nee zit. Tegelijkertijd geldt wel, dat er duidelijke verschillen in correlaties zijn en dat die dus wel dienen te worden verklaard.
- Het onderzoek is gebaseerd op vragenlijsten. Daar is veel tegen in te brengen. Onderzoek op basis van gedrag is beter.
- Aan de vragenlijsten zelf valt ook nog wel het een en ander af te dingen.
Maar zonder tegenbewijs is er weinig reden om aan te nemen dat de correlaties anders liggen dan zoals het CMP het beschrijft. Gelukkig blijkt het Neurogram precies gelijk als het CMP bij 10 van de 11 gevonden correlatiesparen. Alleen bij de bovengenoemde issues bij Conscientiousness in Delta-plus en Delta-minus is er een verschil. Ik heb echter goede redenen om ervan uit te gaan dat dit probleem valt op te lossen. Zie hiervoor het artikel “A circumplex model of Cybernetic Big Five Theory” wat ik hierover heb geschreven.